ผลของการราดสารที่ว่านี้ ก็จะทำให้ต้นกล้วยไข่หยุดชะงักในด้านความสูง หรือชะลอการยืดตัวของลำต้น ลำต้นกล้วยส่วนบนก็จะมีขนาดใหญ่ขึ้น (ทรงกระบอก) และมีความแข็งแรงมากขึ้น นอกจากนี้ ต้นกล้วยที่ราดสารจะมีผลผลิตเร็วกว่ากล้วยปกติ 2-3 สัปดาห์ และความสูงก็จะหยุดอยู่เพียงแค่ 1.0-1.5 เมตร เมื่อเทียบกับต้นกล้วยไข่ที่ไม่ได้ราดสารก็จะมีความสูงไปตามปกติ สูงได้มาก 2.5-3.0 เมตร
เมื่อควบคุมด้านความสูงในระยะแรกของต้นกล้วยไข่ได้แล้ว ระยะต่อมาคือ การเพิ่มขนาดและน้ำหนักผลกล้วยไข่ โดยการพ่นสาร จิบเบอเรลลิน ความเข้มข้น 50-100 ppm หลังจากตัดปลีออก ให้ฉีดพ่นไปที่ผลกล้วยอ่อน จำนวน 3 ครั้ง เว้นระยะ 4 วัน ต่อครั้ง เพื่อขยายขนาดของผลกล้วยไข่ และผลลัพธ์ที่ได้ทำให้กล้วยมีขนาดผลใหญ่ ยาวขึ้น และน้ำหนักมากขึ้น และยังช่วยแก้ปัญหากล้วยไข่นอกฤดูที่มีผลขนาดเล็ก ให้มีความสมบูรณ์ผลใหญ่ขึ้นได้อีกด้วย
คุณแสน ภาคภูมิ กับตัวอย่างกล้วยไข่ที่ไม่ได้ฉีดพ่นสารจิบเบอเรลลิน ในการบำรุงผลกล้วยลูกอ่อน คุณภาพกล้วยก็จะด้อยลง
คุณแสน ภาคภูมิ เกษตรกรกลุ่มแปลงใหญ่กล้วยไข่ หมู่ที่ 7 บ้านคลองสมุย ตำบลโป่งน้ำร้อน อำเภอคลองลาน ซึ่งเป็น 1 ใน 3 แปลงทดลอง ที่ประสบความสำเร็จในการปรับปรุงต้นกล้วยไข่ให้เตี้ยลง และได้ผลผลิตมากที่สุด ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า การปรับปรุงกล้วยไข่ให้เตี้ยนับว่าได้ผลดีมาก ในด้านความสูงสามารถหลบลมพายุได้ และผลผลิตที่ได้ก็ไม่แตกต่างจากกล้วยไข่ปกติมากนัก ผลดีที่ได้อีกอย่างคือ เปลือกของผลกล้วยไข่หนาขึ้น นับว่าดีต่อการขนส่ง กล้วยไม่ช้ำ
ส่วนขั้นตอนวิธีการปรับปรุงกล้วยไข่ทรงเตี้ย ซึ่งไม่มีความยุ่งยากอะไร ก็เหมือนกับการปลูกกล้วยไข่ตามปกติ จากแปลงกล้วยไข่ 15 ไร่ แบ่งมาทำแปลงทดลอง 2 ไร่ โดยเริ่มจากการไถกลบปรับปรุงดินเพื่อเตรียมปลูกกล้วยไข่ตามปกติ จากนั้นนำหน่อกล้วยไข่ลงปลูกเพื่อการทดลอง จำนวน 750 ต้น ช่วงเดือนธันวาคม 2561 กล้วยไข่ก็จะเจริญเติบโตตามปกติ จนเข้าสู่เดือนที่ 4 เดือนมีนาคม 2562 จึงนับเป็นการเริ่มต้นการทดลอง ด้วยการราดสารพาโคลบิวทราโซล ที่โคนต้นกล้วยไข่ ตามคำแนะนำของนักวิจัย ในปริมาณ 5 กรัม หรือครึ่งช้อนแกง ราดเพียงครั้งเดียว ความสูงของกล้วยไข่ก็จะหยุดอยู่เพียง 1.0-1.5 เมตร จากนั้นก็ดูแลกล้วยไข่ใส่ปุ๋ยตามปกติ คือสูตรเสมอ 15-15-15 สองถึงสามครั้งต่อเดือนแล้วแต่โอกาส
จนผ่านไปอีก 4 เดือน กรกฎาคม 2562 เมื่อกล้วยออกหวีจนสุดปลี จึงตัดปลี จากนั้นก็ฉีดพ่นสารจิบเบอเรลลิน ที่ผลอ่อนเครือกล้วยไข่ โดยฉีด 3 ครั้ง เว้นระยะ 4 วัน ต่อครั้ง ซึ่งการฉีดสารตัวนี้ช่วยให้กล้วยไข่มีผลใหญ่และยาวขึ้น พร้อมๆ กับการใส่ปุ๋ย สูตร 16-8-8 ต่อเนื่อง 2-3 ครั้ง ต่อเดือน แล้วแต่โอกาส เพื่อช่วยในการเร่งลูก เร่งผิว เวลากล้วยแก่ผลจะไม่แตก ไปจนถึงฤดูเก็บเกี่ยวในเดือนตุลาคม 2562 และเป็นครั้งแรกที่ได้นำผลผลิตจากกล้วยไข่ต้นเตี้ยไปออกโชว์ในงานแสดงกล้วยไข่เมืองกำแพงเพชร เมื่อปี 2562 ที่ผ่านมา
คุณแสน ภาคภูมิ เทียบกับความสูง และการออกหวีตกเครือของกล้วยที่ราดสารหยุดความสูงในแปลงทดลอง
จากบทสรุปผลการทดลอง การันตีโดยเกษตรกรตัวจริง อย่าง คุณแสน ภาคภูมิ ให้ข้อมูลต่ออีกว่า การใช้สารพาโคลบิวทราโซล ราดเพียงครั้งเดียว ก็สามารถหยุดการเจริญเติบโตด้านความสูงอย่างเห็นได้ชัด ผ่านไปอีก 4 เดือน เมื่อกล้วยไข่ตกหวีออกเครือจึงฉีดพ่นสารจิบเบอเรลลิน ก็จะทำให้กล้วยได้คุณภาพมีผลที่ใหญ่ขึ้น
เปรียบเทียบกล้วยที่ราดสาร และกล้วยที่ไม่ได้ราดสารพาโคลบิวทราโซล (ซ้าย) ต้นกล้วยไข่ที่ราดสาร ลำต้นส่วนบนจะใหญ่ (ขวา) ต้นกล้วยไข่ที่ไม่ได้ราดสาร ลำต้นจะแตกต่างเรียวสูง
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นองค์ประกอบสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นการปลูกกล้วยไข่ปกติ หรือการปลูกกล้วยไข่ในแปลงทดลอง ถ้าสภาพดินฟ้าอากาศไม่อำนวย น้ำไม่เพียงพอ ดินไม่ดี ทำอย่างไรกล้วยก็ออกมาไม่สมบูรณ์ดีเท่าที่ควร ซึ่งการทดลองครั้งนั้นเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมต่อสภาพอากาศทั้งดินและน้ำ จึงทำให้ผลการทดลองตรงตามวัตถุประสงค์ สมบูรณ์ 100%
ส่วนผลผลิตที่ได้เมื่อเปรียบเทียบกล้วยไข่ปกติกับกล้วยไข่ในแปลงทดลอง จะมีผลต่างขาดเกินกันนิดหน่อยด้านน้ำหนักต่อเครือ อาทิ กล้วยไข่ปกติ น้ำหนัก 12-13 กิโลกรัม ในขณะที่กล้วยไข่เตี้ยจากแปลงทดลอง จะได้น้ำหนัก 11 กิโลกรัมกว่าๆ แต่ข้อดีของกล้วยไข่ต้นเตี้ยไม่ต้องไปแข่งความสูง เสี่ยงกับลมพายุ ที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้
หวังว่านวัตกรรมทางด้านวิทยาศาสตร์ กับงานวิจัย ในการปรับปรุงต้นกล้วยไข่ให้เตี้ยลง เพื่อป้องกันภัยจากลมพายุครั้งนี้ จะได้รับการตอบรับจากเกษตรกรเพิ่มจำนวนพื้นที่การปลูกกล้วยไข่มากขึ้นจากเดิมที่มีอยู่ โดยการสนับสนุนจากภาครัฐ ซึ่งมีรองผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร คุณเทวัญ หุตุเสวี ได้รับรายงานความก้าวหน้าผลทดลองไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ในการประชุมร่วม เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2562 ที่ผ่านมา
เกษตรกรท่านใดต้องการเข้าเยี่ยมชมแปลงกล้วยไข่ทดลอง “กล้วยไข่ต้นเตี้ย” สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ เกษตรกรกลุ่มแปลงใหญ่กล้วยไข่ คุณแสน ภาคภูมิ เลขที่ 126 หมู่ที่ 7 บ้านคลองสมุย ตำบลโป่งน้ำร้อน อำเภอคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร โทร. 083-411-6916
คณะทีมงานวิจัย นำโดย ดร. กุศล เอี่ยมทรัพย์ (กลางขวา) ตรวจดูแปลงทดลองกล้วยไข่ต้นเตี้ย
แปลงทดลองกล้วยไข่ที่ราดสาร หลังปลูกในเดือนที่ 4 เพื่อหยุดการเจริญเติบโตด้านความสูง
ผลผลิตเครือกล้วยไข่ต้นเตี้ย ทั้งขนาดหวีและขนาดลูก แตกต่างกันไม่มากจากกล้วยไข่ที่ปลูกตามปกติ
ผลผลิตเครือกล้วยไข่ต้นเตี้ย ทั้งขนาดหวีและขนาดลูก แตกต่างกันไม่มากจากกล้วยไข่ที่ปลูกตามปกติ
ตัวอย่างความเสียหายจากลมพายุกล้วยไข่ที่กำลังให้ผลผลิต หักล้มในแปลงของ คุณบรรจง อ่ำโพธิ์ศรี
ที่มา : “กล้วยไข่ต้นเตี้ย” พัฒนาจาก กล้วยไข่ GI กำแพงเพชร ตัดปัญหากวนใจ กล้วยไข่หักล้ม จากลมพายุ - เทคโนโลยีชาวบ้าน (technologychaoban.com)