1. ความเป็นมา

1.1 คณะกรรมการอาหารแห่งชาติ ในคราวการประชุมครั้งที่ 2/2561 เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2561 มีมติเห็นชอบให้กระทรวงมหาดไทยมอบหมายผู้ว่าราชการจังหวัดกำกับดูแลการจัดทำปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรที่สำคัญรายเดือนระดับจังหวัด เพื่อใช้ประโยชน์ในการวางแผนเรื่องความมั่นคงอาหารและส่งเสริมเศรษฐกิจในชุมชนและท้องถิ่น โดยขอให้ส่งข้อมูลให้คณะกรรมการเฉพาะเรื่อง คณะที่ 1 คณะกรรมการขับเคลื่อนด้านความมั่นคงอาหารตลอดห่วงโซ่ ซึ่งมีสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรเป็นฝ่ายเลขานุการ ภายในวันที่ 30 พฤศจิกายน ของทุกปี เพื่อรายงานความก้าวหน้าการจัดทำปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรฯ ให้คณะกรรมการอาหารแห่งชาติทราบ ซึ่งการจัดทำปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรฯ เป็นการดำเนินงานต่อเนื่องเป็นประจำทุกปี โดยเริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2561 เป็นต้นมา

1.2 การจัดทำปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรฯ ในระดับจังหวัด มีหน่วยงานที่รับผิดชอบในการจัดทำและบันทึกข้อมูล ได้แก่ สำนักงานเกษตรอำเภอ สำนักงานประมงอำเภอ และสำนักงานปศุสัตว์อำเภอ โดยมีสำนักงานเกษตรจังหวัด สำนักงานประมงจังหวัด และสำนักงานปศุสัตว์จังหวัด เป็นหน่วยงานตรวจทานข้อมูล สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัด เป็นหน่วยงานประสานการดำเนินงานในภาพรวมของจังหวัด และสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 1 - 12 เป็นหน่วยงานให้คำแนะนำในการจัดทำปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรฯ

2. แนวทางการใช้ประโยชน์จากปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรฯ

2.1 หน่วยงานด้านส่งเสริมการเกษตร สามารถนำข้อมูลคาดการณ์ปริมาณผลผลิตสินค้าเกษตรที่จะออกสู่ตลาดในแต่ละชนิดสินค้า สำหรับเตรียมความพร้อมด้านปัจจัยการผลิตให้เพียงพอต่อความต้องการของเกษตรกร

2.2 หน่วยงานที่กำกับดูแลการออกใบอนุญาตด้านการเกษตรต่าง ๆ สามารถเตรียมความพร้อมในการออกใบอนุญาตที่เกี่ยวกับปัจจัยการผลิตทางการเกษตร และควบคุมคุณภาพและราคาของปัจจัยการผลิตต่าง ๆ

2.3 หน่วยงานด้านการตลาดและการขาย สามารถนำข้อมูลมาวางแผนด้านการตลาดและการส่งเสริมการขาย กำหนดราคากลางที่เหมาะสมในแต่ละช่วงผลผลิต เตรียมการด้านโลจิสติกส์ต่าง ๆ ตลอดจนเชื่อมโยงข้อมูลด้านการตลาดกับผู้เกี่ยวข้องด้านการผลิต เพื่อส่งเสริมการผลิตที่มีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับพื้นที่การปลูกและความต้องการบริโภคทั้งภายในและภายนอกพื้นที่

2.4 หน่วยงานการศึกษาในท้องถิ่น สามารถพัฒนาเทคโนโลยีในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืชสำคัญในพื้นที่ การเพิ่มผลผลิตต่อไร่ การเพิ่มมูลค่าและคุณค่าของสินค้า และการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ รวมถึงการเก็บรักษา

2.5 หน่วยงานสนับสนุนด้านสินเชื่อ สามารถทราบล่วงหน้าถึงความต้องการสนับสนุนสินเชื่อเพื่อการผลิตสินค้าเกษตรในแต่ละพื้นที่ในแต่ละช่วงเวลาที่สอดคล้องกับชนิดสินค้า

2.6 หน่วยงานภาครัฐ มีระบบฐานข้อมูลเกษตรขนาดใหญ่ (Big Data) ระดับตำบล อำเภอ และจังหวัด จากปฏิทินผลผลิตสินค้าเกษตรฯ ที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ประโยชน์ได้หลากหลายมิติ

2.7 ใช้เป็นข้อมูลประมาณการผลิตภาพของเกษตรกรรายย่อย เพื่อสนับสนุนการเพิ่มผลิตภาพที่ดินและความมั่นคงอาหาร สำหรับใช้เป็นเครื่องมือในการประเมินผลการปฏิบัติงานของคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ