การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ จากเศษปลา

การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ จากเศษปลา

วันนี้ผมจะมาแนะนำการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ เพื่อทำให้เป็นปุ๋ยอินทรีย์น้ำที่ใช้ในการเกษตรครับ โดยวัตถุดิบก็ได้แก่ เศษอาหาร เศษปลา ก้าง เครื่องใน หรือแม้กระทั่งหอยเชอรี่ก็ได้ครับ แต่ที่จะสาธิตนี้ผมจะใช้เป็นปลาล้วน ๆ เพราะอยู่ใกล้แหล่งจึงสะดวกหน่อยครับ อย่างที่ทราบกันดีว่าปลานั้นเป็นแหล่งแคลเซียมอย่างดี พอนำไปหมักซักพัก ตัวปลา ก้าง เครื่องใน จะเริ่มย่อยสลาย เราก็จะได้น้ำหมักชีวภาพไปใช้ในการเป็นอาหารพืชได้อย่างดีครับ 

ส่วนวัตถุดิบของการทำปุ๋ยหมักชีวภาพมีดังนี้ครับ

1. เศษปลา     12 กิโลกรัม (ปลาสด หรือเศษอาหารแล้วแต่จะหาได้)
2. กากน้ำตาล   8 กิโลกรัม
3. น้ำ EM       2 ลิตร 
4. ถังขนาด    30 ลิตรแบบมีฝาปิด
5. กระชอนหรือผ้าขาวบาง (ใช้เพื่อจะตักหรือกรองเศษปลาออกตอนหมักครบระยะเวลา)

6. วิธีการทำ

   ขั้นตอนที่ 1 เตรียมเศษปลาที่หามาได้ และถังให้พร้อม

7. ขั้นตอนที่ 2 ตั้งถังให้พร้อม เพราะเมื่อเราหมักเสร็จถังจะหนักมาก ทำให้เคลื่อนย้ายลำบาก

8. ขั้นตอนที่ 3 เตรียมกากน้ำตาล 8 กิโลกรัม (ผมใช้วิธีเทใส่ถังแล้วชั่งเอา โดย 1 ลิตร = 1 กิโลกรัม)

9. ขั้นตอนที่ 4 น้ำหมัก EM 2 ลิตร

10. ขั้นตอนที่ 5 เท EM ลงกะละมังที่เเตรียมไว้

11. ขั้นตอนที่ 6 เทกากน้ำตาลลงตาม พร้อมกับใช้ไม้คนให้กากน้ำตาลละลาย

12. ขั้นตอนที่ 7 นำเศษปลาที่ได้มาใส่ถัง

13. ขั้นตอนที่ 8 เท EM และกากน้ำตาลที่เตรียมไว้ลงตาม

14. ขั้นตอนที่ 9 คนให้เข้ากัน สังเกตจะสีที่เปลี่ยนเกิดจากกากน้ำตาลที่มีสีค่อนข้างแดง

15. ขั้นตอนที่ 10 ปิดฝาให้สนิท

16. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 1 ความคิดไว้ตอนแรกน่าจะเหม็น แต่ผิดคาดครับ กลิ่นประมาณว่าเหม็นบวกกับหอมกากน้ำตาลเท่า ๆ กัน เลยพอทนได้ ที่กลิ่นไม่แรงน่าจะเป็นเพระกากน้ำตาลช่วยครับ ระหว่างคนก็เกิดแก๊สผุดขึ้นมาเป็นระยะ ๆ ตัวปลาก็ยังไม่เปื่อยเท่าไร่เลย เดี่ยวอาทิตย์ที่ 2 ต้องเปิดมาเพื่อคนอีกรอบครับ
17. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 2 เปิดออกมาเพื่อคนให้เข้ากันอีกครั้ง ตอนนี้กลิ่นไม่แรงเท่าไร่ครับ กลิ่นนิ่งมาก ตัวเนื้อปลาเราย่อยแล้วครับ เหลือหัว พุง และก้าง ตอนเปิดดูเหมือนไม่มีน้ำครับ แต่พอกวนดูซักพักนึง จะเห็นระดับน้ำเกือบเต็มครับ
18. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 3 ถึงสัปดาห์นี้เปิดมาเพื่อกวนอีกรอบครับ รอบนี้ส่วนผสมต่าง ๆ เริ่มยุบแล้ว จากที่ใช้ไม้กวนซักระยะหนึ่งส่วนผสมเริ่มเข้ากันได้ดี และเป็นเนื้อเดียวกันมากขึ้น ส่วนกลิ่นนั้นบอกได้เลยว่า เป็นกลิ่นกากน้ำตาลหอม ๆ ครับ ไม่เหม็นแล้ว เอ้า……ถ้าไม่เชื่อว่าหอม ผมลองดมให้ดูเลย ตามภาพด้านล่างครับ (ฮา)

19. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 4 ตอนนี้ตัดปัญหาเรื่องกลิ่นออกได้แล้ว ส่วนหัวปลายังเป็นชิ้น ๆ อยู่ พุงย่อยสลายเกือบหมด ใช้ไม้กวนแล้วเป็นเนื้อเดียวกันมากขึ้น ส่วนที่เป็นน้ำหมักเริ่มเยอะขึ้นมากกว่าส่วนของปลา

20. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 5 เปิดถังมาเห็นหัวปลาที่ลอยอยู่ ใช้ไม้กวนดูรู้สืกว่าจะเป็นเนื้อเนียน ๆ เข้ากันหมดแล้ว ส่วนที่ยังไม่ย่อยก็ได้แก่ ก้างปลาและหัวปลาใหญ่ครับ

21. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 6 ส่วนมากตอนนี้ยอยสลายมากแล้ว จะเห็นได้ว่าตอนเปิดถังใหม่ ๆ น้ำอีเอ็มเริ่มปริ่ม ๆ แล้ว ส่วนพุงปลาและหัวปลาเล็กย่อยสลายเกือบหมด ใช้ไม่กวนดูถือว่ากวนได้ง่าย ส่วนที่ยังไม่ย่อยสลายคือหัวปลาตัวใหญและก้างปลา

22. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 7 ใกล้ครบ 2 เดือนแล้ว เปิดมาสภาพเหมือนถังบรรจุน้ำ แทบจะมองไม่เห็นหัวปลาเลย มีฟองผุด ๆ ขึ้นนิดหน่อยซึ่งเป็นการเกิดก๊าซระหว่างหมัก ใช้ไม้กวนดูรู้สึกว่ากวนง่ายมาก ลองใช้ไม้บีบหัวปลาติดกับข้างถังก็แตกโดยง่าย ส่วนที่เหลือยังไม่ย่อยก็เป็นพวกก้างปลาใหญ่ หลังจากนี้รออีก 1 อาทิตย์ก็จะครบ 2 เดือนพอดีครับ

23. เข้าสู่สัปดาห์ที่ 8 ไม่มีอะไรน่าห่วงแล้ว ทั้งกลิ่นทั้งปลาแทบจะละลายหายเกลี้ยงหมดตามภาพด้านล่าง หลังจากนี้รออีกสักพักก็สามารถกรองเอานี้ไปทำปุ๋ยแก่พืชได้แล้วครับ

24. านมาประมาณ 2 เดือนนิด ๆ เป็นใช้ได้ โดยใช้ไม้กวนให้เข้ากันอีกครั้ง

25. หาถังมาพร้อมกรองด้วยผ้าขาวบาง ตอนนี้อาจใส่ถุงมือยางกวนบนผ้าเพื่อให้น้ำปุ๋ยไหลเร็วขึ้น ส่วนกากให้ตักออกไปผสมดินเป็นปุ๋ยให้พืชได้อีกทางหนึ่ง