“ปูนิ่มทอดกระเทียมพริกไทย” เป็นหนึ่งในเมนูอาหารทะเลยอดนิยมที่หลายคนติดอกติดใจ ปูนิ่ม คือ ปูทะเลหรือปูดำที่อาศัยอยู่ในทะเลตามธรรมชาติ จะเจริญเติบโตต้องมีการลอกคราบ เนื่องจากกระดองของปูเป็นสารประกอบพวกหินปูนที่มีความแข็งแรงมาก จึงไม่สามารถยืดขยายขนาดได้ เมื่อเจริญเติบโตจนมีเนื้อแน่นเต็มกระดองก็จะลอกคราบ เพื่อขยายขนาดและสร้างกระดองใหม่มาแทนที่ ระยะเวลาในการลอกคราบของปู จะเพิ่มมากขึ้นตามอายุของปู เมื่อปูลอกคราบใหม่ ๆ นั้นกระดองใหม่จะนิ่ม ผิวเปลือกย่น เรียกว่า “ปูนิ่ม” ซึ่งต่อมาลำตัวจะค่อย ๆ ตึงและแข็งขึ้น
ในช่วงชีวิตการเจริญเติบโต ปูจะลอกคราบหลายสิบครั้ง สมัยก่อน ปูนิ่มสามารถจับได้จากธรรมชาติแต่เพียงอย่างเดียว ระยะหลังชาวประมงเข้าใจวิถีการเจริญเติบโตของปูมากขึ้น จึงนำปูทะเลหรือปูดำมาเพาะเลี้ยงปูนิ่มเชิงการค้า ทำให้คนไทยบริโภคปูนิ่มได้ง่ายขึ้น แม้มีราคาแพงอยู่บ้างแต่ก็คุ้มค่าเพราะปูนิ่มสามารถทำอาหารได้ทั้งตัว
ชาวประมงสตูลเลี้ยงปูนิ่มทำเงิน
นายการีม เก็บกาเม็น เป็นหนึ่งในเกษตรกรต้นแบบเลี้ยงปูนิ่มในพื้นที่ ป่าชายเลน โครงการหมู่บ้านพิทักษ์ป่ารักษาสิ่งแวดล้อม บ้านหัวทาง ต.พิมาน อ.เมือง จ.สตูล นายการีมเลี้ยงปูนิ่มในตะกร้าพลาสติก ซึ่งอยู่ใกล้ป่าชายเลนสามารถนําน้ำกร่อย ที่มีค่าความเค็มอยู่ระหว่าง 10-30 พีพีที. เข้าบ่อดินได้ง่าย และน้ำหมุนเวียนได้สะดวก แถมพื้นที่แห่งนี้ยังอยู่ใกล้แหล่งจำหน่ายพันธุ์ปูและปลาเป็ด
การเพาะเลี้ยงปูนิ่มในตะกร้า
วิธีการเพาะเลี้ยงปูนิ่มในตะกร้า เริ่มจาก นายการีม สร้างแพรองรับตะกร้าโดยใช้ท่อพีวีซีสีฟ้าขนาด 2 นิ้ว ปลายปิดทั้งสองข้างแล้วต่อเป็นแพยาว 10-20 เมตร จํานวน 4 ช่อง ใช้ไม้ไผ่วางพาดขวางยึดท่อให้มีระยะห่างพอดีรองรับกับ 33 ตะกร้าที่ใช้บรรจุปูดำ แพสําหรับเลี้ยงปูนิ่มต้องเคลื่อนที่ไปมาได้โดยการดึงเชือกที่ผูกยึดกับแพ
โดยทั่วไป 1 แพ สามารถบรรจุกล่องพลาสติกสําหรับเลี้ยงปูได้ 400 กล่อง การเลี้ยงปูนิ่มในกล่องพลาสติกขนาด 15×20 เซนติเมตร โดยเลี้ยงปูกล่องละ 1 ตัว ใช้ระยะเวลาการเลี้ยง 12 เดือน ปูที่นํามาเลี้ยง มีขนาด 10-12 ตัว /กิโลกรัม ราคาประมาณกิโลกรัมละ 130 บาท ระยะเวลาเลี้ยงต่อรุ่นประมาณ 45 วัน ในรอบหนึ่งปีสามารถเลี้ยงปูนิ่มได้จํานวน 8 รุ่น
อาหารที่ใช้เลี้ยงปู คือ ปลาหลังเขียว ปลาข้างเหลือง ที่ซื้อในราคากิโลกรัมละ 18 บาท โดยนำปลาสดมาหั่นเป็นชิ้นขนาด 1-2 นิ้ว นำไปเลี้ยงปูนิ่มทุกๆ 3-4 วัน หรือ สัปดาห์ละ 2 ครั้ง โดยทั่วไปปูจะลอกคราบในช่วงน้ำขึ้นลงเต็มที่ในช่วงระหว่างขึ้น 15 ค่ำและแรม 3 ค่ำ
หลังจากวันที่ปล่อยปูลงในกล่องพลาสติก เกษตรกรจะเริ่มตรวจดูว่า ปูลอกคราบหรือไม่ ในวันรุ่งขึ้น โดยตรวจเช็คทุกๆ 4 ชั่วโมง หากพบว่ามีปูลอกคราบ ก็จะเก็บปูที่ลอกคราบขึ้นแล้วนํา ปูดำชุดใหม่ลงไปเลี้ยงแทน เกษตรกรสามารถจำหน่ายปูนิ่มในราคากิโลกรัมละ 230-250 บาท เฉลี่ยขนาด 8 ตัว/กิโลกรัม เรียกว่า การเลี้ยงปูนิ่ม ช่วยสร้างอาชีพและรายได้ ที่ดีให้แก่เกษตรกรชาวจังหวัดสตูลไม่แพ้อาชีพอื่นเลยทีเดียว
ขอขอบคุณ ข้อมูลและภาพประกอบข่าว จากสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดสตูล และสำนักงานประมงจังหวัดสตูล กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์