แหนแดง โรงงานปุ๋ยไนโตรเจนบนผิวน้ำ
แหนแดง (Azolla) เป็นเฟิร์นน้ำขนาดเล็กที่พบได้ในทุกภาค ซึ่งจะพบในแหล่งน้ำนิ่ง อาทิ บ่อน้ำ บึง พื้นที่ชุ่มน้ำหรือแอ่งที่มีน้ำท่วมขังตลอดปี ทั้งนี้ สามารถสังเกตได้จากผิวแหล่งน้ำมีพืชสีเขียวลอยบนผิวน้ำ แต่ขณะต้นยังเล็กหากมองไกลๆจะคล้ายแหนเป็ดมาก แต่เมื่อต้นแก่แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมแดงเรื่อ ซึ่งจะแยกแยะจากแหนเป็ดได้อย่างชัดเจน เพราะแหนเป็ดจะไม่เปลี่ยนสีใบ ใบแหนเป็ดจะมีสีเขียวตลอด แต่แหนเป็ดใหญ่จะมีแผ่นใบด้านล่างมีสีน้ำตาลแดง ความสามารถของแหนแดงคือตรึงไนโตรเจนจากอากาศได้ จากนั้นก็เปลี่ยนแอมโมเนียเก็บไว้ในเซลของใบ
ในแหนแดงจะมีธาตุอาหารสำคัญคือ
ไนโตรเจน : 24.0-30.0%
ฟอสฟอรัส : 4.5-5.0%
แคลเซียม : 0.4-1.0%
โพแทสเซียม : 2.0-4.5%
แมงกานีส : 0.5-0.6%
แมกนีเซียม : 0.11-0.16%
เหล็ก : 0.06-0.26%
1. การเพาะเลี้ยงแหนแดงเพื่อใช้ในการเกษตร (นิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน)
เราสามารถเพาะแหนแดงเพื่อนำแหนแดงไปใช้ในนา โดยการขุดบ่อให้มีลักษณะเหมือนท้องนาขังน้ำให้ลึก ประมาณ 4-5 เซนติเมตร เรียกว่าเป็นบ่อน้ำตื้น ควรจะมีร่มไม้รำไรหรือทำหลังคาแสลน พลางแสงประมาณ 50 % อัตราจำนวนแหนแดงที่เพาะ 1ตารางเมตร/แหนแดง 2กก ประมาณ10-15วันแม่พันธุ์แหนแดงจะเจริญเติบโตเต็มบ่อ อัตราการใช้ในนา
ก่อนตีเทือก แหนแดง10กก./พื้นที่นา 1ไร่ หลังจากนำไปปล่อยในนา ประมาณ 3 สัปดาห์ แหนแดงก็จะขยายได้ถึง 3,000 กิโลกรัม/ไร่ ประมาณ 20 วัน แล้วไถกลบ เมื่อแหนแดงย่อยสลายก็จะเริ่มปลดปล่อยไนโตรเจนออกมา แหนแดงที่ใช้หมักจะให้ยูเรียสะสมในดินค่าประมาณ4.-5กก./ไร่
การนำแหนแดงไปใช้ในนาข้าว
หลังดำนา ปล่อยพันธุ์แหนแดงลงไป จะไปขยายพันธุ์เต็มท้องนา จะช่วยบดบังแสงแดด ป้องกันไม่ให้วัชพืช ข้าววัชพืช ข้าวลีบ หรือข้าวดีด ที่ติดมากับรถเกี่ยวข้าว ตกค้างอยู่ในนา เจริญเติบโตขึ้นมาในนาข้าว
2.การใช้แหนแดงแห้งผสมดินปลูก
สำหรับท่านที่จะนำมาคลุกเคล้าผสมดินปลูก ใช้แหนแดงแห้ง 6 กิโลกรัมมาผสมคุณสมบัติ เทียบเท่ากับ ปุ๋ยยูเรียธรรมชาติ ประมาณ 10-12 กิโลกรัม ซึ่งเพียงพอสำหรับการปลูกพืชผักกินใบที่เราใช้รับประทานเองในบ้าน
3.การใช้แหนแดงเลี้ยงปลา
แหนแดงมีโปรตีน ไขมัน เซลลูโลส และแร่ธาตุต่างๆ เป็นส่วนประกอบจำนวนมาก จึงเหมาะสมที่จะใช้เป็นอาหารสัตว์ได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะปลาที่เลี้ยงควบคู่ในนาข้าวสามารถทำให้น้ำหนักของปลาและขนาดของปลาเพิ่มขึ้นมากกว่าปลาที่เลี้ยงในนาข้าวโดยไม่มีแหนแดงร่วมด้วย
4น้ำหมักแหนแดงสูตรยูเรียสูง(ครูชาตรี)
วัสดุ 1.: แหนแดงสด, 30กก.
2.หัวเชื้อจุลิทรีย์ ครึ่งลิตร
3.น้ำซาวข้าว 15ลิตร
4.น้ำตาลทรายแดง 1กก.
5.ถังหมัก ขนาด50 ลิตร,
6. นมเปี้ยว 2ขวดเล็ก
7.ข้าวหมากหรือหัวเชื้อลูกหมาก1ลูก
วิธีทำ : 1. นำแหนแดงสดใส่ลงในถังประมาณ 3 ส่วน 4 ของถัง
2. ผสมน้ำซาวข้าว 15 ลิตร กับนำตาลทรายแดง 1 กก. และส่วนผสมอื่นๆขยำคลุกเคล้าให้เข้ากัน
3. เทส่วนผสมลงในถังหมักที่มีแหนแดงอยู่ เติมน้ำซาวข้าวทุกวันให้เหลือจากปากถังประมาณ 1 ฝ่ามือ
4. คนให้เข้ากันหมักทิ้งไว้ 10 -15วัน กรองเอาน้ำหมักชีวภาพใช้ทางการเกษตรได้ทั่วไป
ประโยชน์และประสิทธิภาพ : ช่วยในการเจริญเติบโตให้แก่พืชผัก ความแข็งแรงของลำต้น ช่วยในการสร้างตาดอกของไม้ผล และเพิ่มประสิทธิภาพของผลหรือฝักแก่พืชทุกชนิด
วิธีใช้และอัตราการใช้ : ผสมน้ำ 10-20 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตรฉีดพ่นให้กับพืชตอนเช้าอาทิตย์ละครั้ง
ก่อนจบในวันนี้”แหนแดง โรงงานผลิตปุ๋ยยูเรียลอยน้ำ เป็นยูเรียจากธรรมชาติไม่ต้องกลัวว่าเป็นปุ๋ยปลอม ยูเรียสำหรับคนทำเกษตรอินทรีย์ แค่รองซีเมนต์ 1รอง ดินหนา3-5 ซม.ปุ๋ยคอก 1 กก. เติมน้ำสูง10ซม ใส่แหนแดง ก็เป็นโรงงานปุ๋ยยูเรียได้แล้วครับ