วันจันทร์ที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2565 เวลา 09.30 น. ผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (นายประกอบ เผ่าพงศ์) ประชุมตรวจติดตามความก้าวหน้าผลการดำเนินงานตามแผนการตรวจราชการและการขับเคลื่อนแบบบูรณาการในพื้นที่ ของผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รอบที่ 2 จังหวัดอำนาจเจริญ พร้อมด้วยหัวหน้าส่วนราชการในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในพื้นที่ รวมทั้งผู้ช่วยผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ระดับกรม) โดยการประชุมฯ ประกอบด้วย การรายงานความก้าวหน้าผลการดำเนินงานตามนโยบายสำคัญของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และการรายงานข้อมูลสินค้าเกษตรที่สำคัญของจังหวัดอำนาจเจริญ 4 ชนิดสินค้า ได้แก่ ข้าวหอมมะลิ โคเนื้อ ลูกพันธุ์สัตว์น้ำจืด และมันสำปะหลัง
ปัญหา อุปสรรคที่ตรวจพบ มีดังนี้
สินค้าข้าวหอมมะลิ
1. เกษตรกรบางรายไม่มีการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์มานาน และการผลิตเปลี่ยนไป เช่น การทำนาหว่านมากขึ้น การเก็บเกี่ยวด้วยรถเกี่ยว ทำให้ผลผลิตต่ำและไม่มีคุณภาพ
2. เกษตรกรขาดองค์ความรู้ ในเรื่องมาตรฐานความปลอดภัยสินค้าเกษตรและ อาหาร เกษตรกรมีอายุมาก และเทคโนโลยีที่ทันสมัยมีราคาสูงเกษตรกรเข้าถึงยาก
3. เรื่องความเสถียรภาพการ ตรวจรับรองเป็นประจำ
4. งบประมาณค่าใช้จ่ายใน การจ้างตรวจรับรองมีราคา สูง
5. ขาดผู้เชี่ยวชาญที่มีองค์ความรู้ด้านการแปรรูปข้าวในพื้นที่จังหวัดอำนาจเจริญ
สินค้าโคเนื้อ
1. พบการแพร่ระบาดของโรคลัมปี สกินในช่วง เดือนพฤษภาคม 2564 ถึงปัจจุบันยังพบว่ามีโค-กระบือ ป่วยในพื้นที่ 7 อำเภอ รวมมีสัตว์ป่วยทั้งหมด 11,690 ตัว ตาย 2,067 ตัว
2. เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นฟาร์มรายย่อย ขนาดเล็กเลี้ยงแบบวิถีพื้นบ้าน
3. โรงฆ่าเทศบาล มีผู้ประกอบการหลายรายได้นำโคเข้าฆ่าในเวลาเดียวกัน ซึ่งมีสถานที่คับแคบ ไม่เพียงพอ
4. การใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมมีต้นทุนสูงเกษตรกรไม่มีเงินทุนเพียงพอ
5. สินค้าแปรรูปของเกษตรกรยังไม่เป็นที่รู้จัก และยังไม่เข้าถึงการตลาด
สินค้าลูกพันธุ์สัตว์น้ำจืด
1. คุณภาพน้ำบาดาลกร่อยและเค็ม ไม่เหมาะสมในการอนุบาลและเลี้ยงสัตว์น้ำ
2. ฟาร์มยังไม่มีการจดทะเบียนเป็น SME
3. โรคส่วนใหญ่ที่เกิดกับลูกพันธุ์สัตว์น้ำจะเกิดจาก (1) น้ำเสีย หรือคุณภาพน้ำไม่เหมาะสม (2) ปล่อยปลาหนาแน่นเกินไป (3) เชื้อโปรโตซัว เชื้อรา แบคทีเรีย และไวรัส (4) ปลาขาดธาตุอาหารและมีอาหารไม่เพียงพอ
4. เกิดโรคจุดขาวและเชื้อราในช่วงอุณหภูมิลดต่ำลง ทั้งฟาร์มเอกชนและเกษตรกรรายย่อย ทำให้เกิดความเสียหาย และหากมีการปล่อยลงแหล่งน้ำก็จะเป็นการกระจายโรคไปสู่ฟาร์มอื่น
5. เกษตรกรขาดความตระหนักและขาดองค์ความรู้ในเรื่องมาตรฐานความปลอดภัยสินค้าเกษตรและอาหาร
6. ฟาร์มลูกพันธุ์สัตว์น้ำโดยส่วนใหญ่ยังไม่ได้อยู่ในกลุ่มไลน์ (เนื่องจากเกษตรกรมีลูกค้าประจำและสินค้าที่มีไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด)
7. การใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมมีต้นทุนสูงเกษตรกรไม่มีเงินทุนเพียงพอ
8. ขาดความรู้ความเข้าใจในการพัฒนาและต่อยอดความสำเร็จ (เกษตรกรมองตัวลูกปลาเพียงอย่างเดียว)
สินค้ามันสำปะหลัง
1. เกษตรกรขาดแคลนท่อนพันธุ์มันสำปะหลัง
2. พบการระบาดโรคใบด่างมันสำปะหลัง
3. เกษตรกรขาดองค์ความรู้การลดต้นทุน
4. ต้นทุนการผลิตสูง
5. เกษตรกรมีอายุมาก และเทคโนโลยีที่ทันสมัยมีราคาสูงเกษตรกรเข้าถึงยาก
6. เกษตรกรในพื้นที่ยังไม่สามารถผลิตท่อนพันธุ์มันสะอาดได้ จึงมีการระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลัง และเกษตรกรประสบปัญหาต้นทุนการผลิตสูง
7. ขาดผู้เชี่ยวชาญที่มีองค์ความรู้ด้านการแปรรูปข้าวในพื้นที่จังหวัดอำนาจเจริญ
ผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้ข้อเสนอแนะต่อที่ประชุม ดังนี้เรื่อง
1. สินค้าข้าวขอให้สหกรณ์จังหวัดมาเป็นตัวเชื่อมในเรื่องของการตลาด เพื่อให้มีตลาดมั่นคง คงทน แน่นอน ถาวร ตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ก็คือการตลาดนำการผลิต ควรนำวิธีการตลาดนำการผลิตมาปรับใช้ก็จะทำให้รายได้ที่แน่นอนไม่ต้องรอผลิตออกมาก่อนแล้วรอคนมาซื้อ จะส่งเสริมการผลิตอย่างเดียวไม่ได้
2. สินค้าข้าวขอให้ศูนย์เม็ดพันธุ์ข้าวจัดหาเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับเกษตรกรโดยเฉพาะกลุ่มสมาชิกแปลงใหญ่ ให้เป็นรูปธรรม เพื่อให้เกษตรกรที่เข้าร่วมกับภาครัฐเห็นถึงความแตกต่างระหว่างเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการกับเกษตรที่ไม่เข้าร่วมโครงการ รวมถึงอาจนำพืชใหม่ ๆ มาให้เกษตรกรทดลองปลูก
3. ข้าวหอมมะลิเป็นเอกลักษณ์ และอัตลักษณ์ของพื้นที่ โดยทำให้ได้มาตรฐานที่กรมฯ รับรอง โดยอาจทำให้ไปเชื่อมโยงแหล่งผู้บริโภคแหล่งใหญ่ที่สุดก็คือภาคกลาง โดยเราจะต้องนำหลักการตลาดนำการผลิต
4. เรื่องสินค้าโคเนื้อ ขอให้กรมปศุสัตว์สร้างอาชีพด้วยหญ้าเนเปีย ทำความเข้าใจกับเกษตรกร แนะนำให้เกษตรกรพึ่งพาตนเองได้
5. เรื่องแหล่งน้ำขอให้ชลประทานจังหวัดให้ความสำคัญกับระบบ ตั้งแต่ ต้นน้ำ กลางน้ำ ไปจนถึงปลายน้ำ
6. ขอให้พัฒนาที่ดินจังหวัดให้ความสำคัญถึงการทำปุ๋ยพืชสด
7. ขอให้ทุกหน่วยงานรับผิดชอบร่วมบูรณาการงานร่วมกัน
8. ขอสนับสนุนพันธุ์กุ้งก้ามกรามจากประมงจังหวัดจัดหาเพื่อปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติสร้างแหล่งอาหารให้กับชาวบ้าน