“ผึ้ง” ผึ้งมีความสำคัญในระบบนิเวศทางธรรมชาติเพราะผึ้งเป็นตัวแพร่กระจายเกสรพืช ช่วยทำให้เกิดการผสมพันธุ์ของพืชในป่าและในการเกษตร ความสมดุลของระบบนิเวศและการอยู่รอดของมนุษย์ขึ้นอยู่กับผึ้งพื้นที่หลายแห่งทั่วโลกพบว่า ประชากรผึ้งลดลงอย่างรวดเร็ว เกิดปรากฏการณ์ “รังผึ้งล่มสลาย” เป็นผลมาจากการใช้สารเคมี ยาฆ่าแมลง และปุ๋ยเคมีอย่างกว้างขวางในพื้นที่การเกษตร ทำให้ผึ้งตายยกรัง
และสิ่งที่สำคัญคือพื้นที่ป่าที่หายไป เปลี่ยนผืนป่าเป็นพื้นที่การเกษตรขนาดใหญ่ และปลูกพืชเชิงเดี่ยว (Monoculture) เมื่อฝูงผึ้งค่อยๆ หายไปในระบบนิเวศส่งผลให้ไม่มีตัวกลางผสมเกสรดอกไม้ในพืช จึงไม่เกิดผลิตผลทางการเกษตร ทั้งพืชผัก ผลไม้ รวมทั้งดอกไม้และพันธุ์ไม้ในป่า ผึ้งจึงเป็นตัวบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ของป่าได้

     ดังนั้น เรามาช่วยกันอนุรักษ์ผึ้ง งดการใช้สารเคมีกันเถอะ เพราะอย่าลืมว่า “ผึ้งอยู่ได้ เราอยู่รอด”
ประเทศไทยมีผึ้งหลายชนิด เช่น ผึ้งมิ้ม ผึ้งชันโรง ผึ้งหลวง และผึ้งฟาร์ม แต่ละชนิดมีข้อจำกัดต่างกัน ทั้งรัศมีการหากิน ระดับการลงทุน และความยากในการดูแล ผึ้งโพรงป่าไทยเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจเพราะเป็นผึ้งที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติทั่วประเทศ เกษตรกรไม่ต้องลงทุนซื้อพันธุ์ แค่รู้จักวิธีล่อให้เข้ากล่องก็สามารถเลี้ยงได้ทันที เคล็ดลับอยู่ที่ 

     “การเลือกพันธุ์ ผึ้งโพรงป่าไทยบางรังขยัน ให้น้ำผึ้งต่อลังมากกว่า 10 ขวดต่อรอบ แต่บางรังขี้เกียจ หรือดุ ต่อยเก่ง ให้ผลผลิตน้อยเพียง 2-3 ขวด เกษตรกรจึงต้องสังเกตนิสัยและพฤติกรรมผึ้งก่อนเลี้ยงจริง” และยังต้องการให้ผึ้งโพรงป่า อยู่คู่คนไทย อยู่คู่ป่าไทย และเป็นการอนุรักษ์ผึ้งและป่าด้วย

      การเลี้ยงผึ้งโพรงป่าไม่ได้สร้างรายได้เพียงแค่น้ำผึ้งเท่านั้น แต่ยังมีผลผลิตอื่นๆ ที่ช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้เกษตรกรได้หลายทาง น้ำผึ้งที่ได้จากผึ้งโพรงป่าเป็นน้ำผึ้งคุณภาพสูง รสหวานหอมตามธรรมชาติ เพราะผึ้งเก็บน้ำหวานจากดอกไม้ป่าและสวนเกษตรอินทรีย์ การเก็บน้ำผึ้งอย่างถูกวิธีช่วยให้ผึ้งไม่บอบช้ำ รังแข็งแรง และสามารถผลิตน้ำผึ้งต่อเนื่องได้ นอกจากน้ำผึ้งแล้ว เกสรผึ้งก็เป็นสินค้ามูลค่าสูง สามารถเก็บแห้งเพื่อจำหน่ายหรือใช้ในกระบวนการแปรรูปอาหารสุขภาพ ราคาสามารถสูงถึงกิโลกรัมละหลายพันบาท 

     ขณะที่ รวงผึ้งสดที่ตักออกจากรังพร้อมน้ำผึ้งสามารถบรรจุกระปุกและจำหน่ายเป็นสินค้าพรีเมียม ราคาจะสูงกว่าน้ำผึ้งธรรมดาเพราะผู้บริโภคสามารถเห็นรวงผึ้งสดและสัมผัสความเป็นธรรมชาติได้เต็มที่ การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผึ้งโพรงป่ายังช่วยเพิ่มมูลค่าให้เกษตรกรได้อีกหลายเท่า เช่น นำน้ำผึ้งมาหมักเป็นไวน์น้ำผึ้ง ที่มีรสหวานหอมและคุณค่าทางโภชนาการ เป็นสินค้าพรีเมียมที่ตลาดพร้อมจ่ายราคาสูง หรือทำน้ำผึ้งหมัก เป็นเครื่องดื่มสุขภาพ ช่วยระบบย่อยอาหารและมีรสชาติเปรี้ยวหวานตามธรรมชาติ